Retinopatia cukrzycowa (DR)

v1.0.0

Czym jest retinopatia cukrzycowa?

Cukrzyca może powodować zmiany we wszystkich częściach oka, ale najczęściej powoduje zmiany w siatkówce oka (retinopatia) i soczewce oka (zaćma). Retinopatia cukrzycowa pojawia się na skutek pogorszenia stanu małych naczyń krwionośnych w obrębie siatkówki. Mogą się skruszyć jak stara dętka rowerowa, zwapnieć i zacząć przeciekać. Jeśli ten stan nie jest leczony przez dłuższy czas, zaczynają pojawiać się nowe naczynia, aby rozwiązać problem niedożywienia warstwy siatkówki. Jednak te nowe naczynia są bardzo delikatne, przez co dochodzi do dużych krwawień w obrębie siatkówki i do ciała szklistego.

W przypadku cukrzycy typu 2 jesteśmy szczególnie narażeni na rozwój zmian w plamce żółtej, które mogą prowadzić do obniżenia ostrości wzroku w centralnym polu widzenia, m.in. utrudniając czytanie.

W przypadku cukrzycy typu 1 nowe i jednocześnie słabe naczynia krwionośne w siatkówce mogą prowadzić do krwawienia w oku wewnętrznym (w ciele szklistym) połączonego z wysokim ryzykiem poważnej utraty widzenia.

Etapy retinopatii cukrzycowej

Cztery etapy retinopatii cukrzycowej są klasyfikowane jako łagodne, umiarkowane i ciężkie nieproliferacyjne i ciężkie proliferacyjne. Poniżej znajduje się przykład łagodnej i umiarkowanej retinopatii cukrzycowej z zaznaczonymi zmianami.

W poniższych linkach przeczytasz więcej o etapach retinopatii cukrzycowej: https://www.nhs.uk/conditions/diabetic-retinopathy/stages i https://www.preventblindness.org/what-are-stages-diabetic-retinopathy

Jakie są objawy retinopatii?

Początkowo, chory często niczego nie czuje ani nie zauważa. Może chorować na retinopatię cukrzycową przez kilka lat bez odczuwania dyskomfortu. Jednak u dużej części osób z cukrzycą rozwijają się groźne dla wzroku zmiany w oku, ponieważ choroba i następujące - w wyniku jej działania - powikłania nie są wykrywane na czas.

Regularne monitorowanie zarówno poziomu cukru, jak i ciśnienia krwi, w połączeniu np. z leczeniem laserowym, może zatrzymać rozwój choroby i uratować wzrok. Dlatego regularne kontrole oczu są kluczowe – nawet wtedy, gdy objawy nie są jednoznaczne.

Objawy występujące w późnej fazie retinopatii cukrzycowej:

nagłe i poważne zaburzenia widzenia, jeśli są spowodowane krwawieniem do oka wewnętrznego (ciała szklistego)
stopniowa utrata widzenia bliskiego pola, spowodowana obrzękiem w okolicy plamki żółtej (DME)

Jak przebiega diagnoza?

Diagnozę stawia się na podstawie wyniku badania tzw. oftalmoskopem (specjalnym przyrządem, który przepuszcza światło przez źrenicę) lub na podstawie zdjęcia siatkówki (obrazowanie dna oka za pomocą funduskamery) po zastosowaniu kropli rozszerzających źrenice. Okulista może powiększyć zdjęcie siatkówki i dokładnie zbadać, czy są obecne zmiany chorobowe.

Tylko okulista ma prawo postawić diagnozę, dlatego wraz z upływem lat należy regularnie poddawać się badaniu kontrolnemu umawiając się u okulisty. System RetinaLyze działa wyłącznie jako wstępne badanie przesiewowe.

Jak leczy się retinopatię cukrzycową?

Jeśli retinopatia cukrzycowa poważnie upośledza wzrok, oczy są leczone laserowo.

Jeśli w oku wewnętrznym (ciele szklistym) występują duże krwawienia i formacje tkankowe, konieczna może być operacja w celu ich usunięcia, a w niektórych przypadkach nawet przywrócenia siatkówki we właściwe położenie.

Jeśli widzenie jest zamglone z powodu obrzęku w obszarze plamki żółtej, leczenie można uzupełnić injekcjami hormonu kory nadnerczy lub inhibitorami VEGF do ciała szklistego. Ta metoda jest prawdopodobnie najbardziej obiecująca.